Tòa "khai tử" người còn sống

Một vụ tranh chấp quyền sử dụng đất chỉ vài trăm m2 lại kéo dài trên 10 năm, hai cấp tòa xét xử với 6 bản án nhưng sự việc vẫn chưa kết thúc.

*Tòa tỉnh bác tòa huyện

Bà Nguyễn Thị Kim có 1.880m2 đất vườn tọa lạc tại ấp Mỹ, xã Kim Sơn, H.Châu Thành (Tiền Giang). Năm 1976, bà Kim cho bà Nguyễn Thị Huệ và con gái là Nguyễn Thị Nga (gia đình nghèo) cất căn nhà thô sơ trên phần đất của mình với lời hứa miệng “cho ở tới mãn đời”. Đổi lại, vì bà Kim là vợ liệt sĩ, sống neo đơn lại bị bệnh down, nên Hội phụ nữ huyện và xã vận động chị Nguyễn Thị Nga đảm nhiệm việc chăm sóc, tắm giặt và lo cơm nước hàng ngày cho bà Kim.

Năm 1989, ông Nguyễn Văn Luốc (cán bộ tập đoàn sản xuất) đứng ra bán 1.500m2 đất của bà Kim cho bà Lê Thị Sáu lấy tiền gửi HTX tín dụng để dành nuôi bà Kim. Phần còn lại là nhà của bà Kim và nhà chị Nga đang ở. Việc này được ông Phạm Văn Phước (con trai bà Kim) xác nhận trong biên bản lấy lời khai của TAND H.Châu Thành rằng mẹ ông bán đất “nhưng chừa lại nền nhà của bà và chị Nga chớ không có bán hết”.

*Chị Nga trước thửa đất bị tranh chấp.

Sau khi mua đất, việc tranh chấp bắt đầu vì nhà bà Sáu ở phía sau trong khi nhà của chị Nga (cất năm 1976) ở phía trước. Sự việc càng rắc rối thêm vì đang lúc tranh chấp thì năm 2002 UBND H.Châu Thành lại cấp giấy QSDĐ cho bà Sáu. Khó hiểu hơn, bà Sáu được cấp 1.500m2 nhưng bản vẽ trong giấy QSDĐ của bà Huệ và bà Sáu vẫn giống y chang, không thấy điều chỉnh và thể hiện phần còn lại mà chị Nga đang ở. Có được QSDĐ, bà Sáu càng xúc tiến mạnh việc đòi đất. Thế là 2 đương sự kéo nhau ra tòa. Ngày 20.8.2008, bản án sơ thẩm đầu tiên của TAND H.Châu Thành quyết định chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Sáu, buộc chị Nga “tháo dỡ ngôi nhà trả lại 134.2m2 đất do bà Sáu đứng tên trong giấy QSDĐ”.

Chị Nga kháng án, ngày 18.2.2009 TAND tỉnh Tiền Giang xét xử phúc thẩm và tuyên hủy án sơ thẩm với nhận định: “Án sơ thẩm căn cứ vào giấy QSDĐ của bà Sáu được cấp vào năm 2002, trên đó có phần đất chị Nga đang ở để buộc chị Nga dỡ nhà trả đất là chưa phù hợp. Cấp sơ thẩm chưa tiến hành đo đạc diện tích đất của bà Sáu so với giấy được cấp và chưa xem xét quá trình cấp giấy QSDĐ cho bà Sáu (cấp giấy trong khi đang xảy ra tranh chấp)”.

Thế nhưng, án sơ thẩm lần 2 của TAND H.Châu Thành tiếp tục chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Sáu, buộc gia đình chị Nga phải tháo dỡ nhà trả lại đất cho bà Sáu. Chị Nga lại kháng cáo và án phúc thẩm lần 2 của TAND Tiền Giang nhận định: “Việc sang nhượng quyền sử dụng đất giữa bà Kim và bà Sáu trước đây không xác định rõ ràng vị trí đất. Án sơ thẩm chưa đối chất giữa bà Huệ và bà Sáu nên hủy án sơ thẩm và giao toàn bộ hồ sơ về tòa cấp sơ thẩm để xét xử lại”.

*Tòa khai tử người còn sống

Sau 4 bản án sơ thẩm và phúc thẩm, ngày 28.5.2012 án sơ thẩm (lần 3) của TAND Châu Thành đã “khai tử” bà Nguyễn Thị Huệ với nhận định: “Trước đây bà Kim cho bà Huệ ở nhờ trên đất của bà nhưng không thể hiện bằng văn bản. Năm 1986 bà Huệ chết (thực tế bà Huệ vẫn còn sống, xem ảnh), chị Nga tiếp tục ở trên phần đất ở nhờ vẫn không có làm văn bản… Xét việc bà Sáu khởi kiện yêu cầu chị Nga tháo dỡ nhà, trả đất là có cơ sở bởi trong suốt quá trình làm thủ tục chuyển nhượng cho đến khi bà Sáu chính thức đứng tên QSDĐ hoàn toàn không có sự khiếu nại, tranh chấp nào từ bà Huệ và sau này là chị Nga khi bà Huệ chết năm 1986?!”… (Tòa nói không có tranh chấp trong khi chị Nga trưng ra giấy mời của UBND xã để giải quyết tranh chấp đất từ đầu năm 2001).

Bà Huệ còn đây nhưng tòa tuyên rằng "đã chết"!

Tòa cũng cho rằng chị Nga trình bày “khi bà Kim chuyển nhượng QSDĐ cho bà Sáu có trừ ra phần diện tích đã cho bà Huệ ở trước đây nhưng không có chứng cứ nào có giá trị pháp lý để chứng minh. Mặt dù anh Phước là con bà Kim trước đây trình bày có nghe bà Kim nói lại khi bán đất cho bà Sáu mẹ anh có trừ ra phần đất cho bà Huệ ở, nhưng nay anh Phước không có ý kiến gì nên đây không là cơ sở để xem xét” (!) Vậy là một lần nữa án sơ thẩm do thẩm phán Nguyễn Quốc Đạt tuyên, buộc chị Nga phải tháo dỡ nhà trả lại đất cho bà Sáu.

Trong khi đó thì sau 2 lần hủy án sơ thẩm, bản án phúc thẩm lần thứ 3 do thẩm phán Nguyễn Văn Trọn chủ tọa và bà Lê Thị Lĩnh, cán bộ TAND tỉnh Kiên Giang (?) ghi biên bản, đã tuyên: “Cho căn nhà của chị Nga được tồn tại trên diện tích 79,6m2”, không buộc chị Nga phải dỡ nhà trả đất nhưng phải trả bằng tiền 15.920.000đ cho bà Sáu.